IQuatro

bron: www.nieuweoogst.nu

Helma Lodders, VVD-Tweede Kamerlid, diende deze week Kamervragen in naar aanleiding van de presentatie van het rapport van IQuatro over Natura 2000-doelen. Dat rapport werd verleden week gepresenteerd.

De vragen aan Bleker handelen over de grote verschillen tussen de doelen die zijn opgesteld in de aanwijzingsbesluiten en de standaardformulieren van Natura 2000-gebieden in Overijssel. Lodders vroeg ook naar verschillen in andere provincies.

Ook moet demissionair EL&I-staatsecretaris Henk Bleker aangeven of er wel moet worden overgegaan tot het definitief aanwijzen van de Natura 2000-gebieden, zolang er nog complementaire en extra doelen zijn opgenomen.

Economische ontwikkeling
Volgens Overijssels gedeputeerde Hester Maij dienen de Natura 2000-doelen in de provincie zo minimaal mogelijk worden uitgevoerd. Dit voor een zo maximaal mogelijke economische ontwikkeling.

Maij zei dit tijdens de presentatie van het rapport over Natura 2000 in Overijssel, vorige week vrijdagavond in Hengelo. Uit het rapport blijkt dat in de provincie 161 nationale koppen bovenop de door Brussel gestelde zijn geplaatst.

Uitvoering
Nico Gerrits van stichting Instituut Quatro gaf aan dat Overijssel verantwoordelijk is voor de uitvoering. ‘Alle doelen (lijst) missen de juridische grondslag. U kunt ze in de prullenbak gooien.’

bron: Vee & Gewas

Ruim 160 maatregelen (48 procent van het totaal) voor het behalen van gestelde natuurdoelen in de 14 Overijsselse Natura 2000-gebieden kunnen worden geschrapt.

Dat is de conclusie van een onderzoek in opdracht van VVD en PVV in de Overijsselse Provinciale Staten door IQuatro Dwingeloo. Deze maatregelen gaan verder dan de EU eist, ze horen in de Habitat- en Vogelrichtlijn thuis of missen de juiste juridische basis. Wel hebben ze grote nadelige gevolgen voor de landbouw.

VVD-Statenlid Henk Veltkamp noemt de conclusies ‘opzienbarend’. In april kwam zijn partij, gesteund door de PVV, met een (aangehouden) motie om te kijken welke natuurdoelen in de (nog vast te stellen) gebiedsplannen verder gaan dan Brussel eist. „GS kwamen toen met 12 doelen die er af konden. Wij concludeerden dat er veel meer kon worden geschrapt. Dat is nu bevestigd.” Volgens Veltkamp kan de 260 miljoen die voor de eerste periode nodig is voor Natura 2000 in Overijssel lager.

In het onderzoek wordt ook gesteld dat er geen enkele verplichting  om agrarische grond om te vormen tot natuur. ‘Grondeigenaren en gebruikers rechteloos te verklaren voor grootschalige herinrichtingsplannen voor natuur is juist volstrekt tegenstrijdig.

bron: Nieuwe Oogst

Hengelo – Volgens Stichting Instituut Quatro is voor 58 procent van natuurwaardes in de Natura 2000-gebieden sprake van een verschil tussen doel en verplichtingen. Bij het merendeel gaat het om een te hoge doelstelling. Stichting Instituut Quatro stelde gisteravond in Hengelo dat de ontwerp aanwijzingsbesluiten moeten worden herzien en de concept-beheerplannen aangepast. Volgens de stichting moet provincie Overijssel daarbij aangeven welke voorgestelde doelen en maatregelen voortkomen uit de verplichtingen van de richtlijnen om de gebieden te beschermen en welke niet. Ook  moet duidelijk zijn op welke habitattypen en soorten de beoordeling betrekking heeft. De stichting maakte een overzicht van de habitattypen en -soorten, waarvoor op grond van de Vogel- en Habitatrichtlijn maatregelen gelden in de Overijsselse Natura 2000-gebieden. Aanleiding vormde de vraag welke nationale koppen boven op de Europese verplichtingen zijn gezet. Hierbij zijn ook de aanvullende doelen belangrijk.

Overbodige
Volgens Gedeputeerde Staten van Overijssel kunnen er maar weinig Natura 2000-doelen worden geschrapt. Dit vormde voor VVD en PVV aanleiding om een motie in te dienen om in hun ogen overbodige doelen van de lijst af te voeren. De motie kreeg onvoldoende steun. De partijen hielden de motie aan. Het vormde wel de aanleiding tot onafhankelijk onderzoek. Volgens de VVD-fractie in Overijssel zijn de conclusies opzienbarend. ,,We hebben mede daarom een extra check laten doen. Bij de extra controle kwamen geen onregelmatigheden naar voren.” De partij wil meer ruimte voor ontwikkelingen in onder andere de landbouw. De VVD roept gedeputeerde Hester Maij op om doelen te schrappen. Volgens de Overijsselse PVV-fractie is de balans tussen economie en ecologie in de gebieden volledig zoek. Er moet alleen gedaan worden wat Brussel oplegt, stelt de partij.

bron: www.pvvoverijssel.nl

De Overijsselse Statenfracties van VVD en PVV presenteerden vrijdag 31 augustus een uitermate kritisch wetenschappelijk rapport over de vele nationale koppen die geplaatst zijn in Overijssel bovenop de Brusselse Natura2000 aanwijzingen.

Al langer hadden de beide fracties de indruk dat op diverse plaatsen wel erg uitbundig met doelen en doelstellingen was gesmeten. Klachten vanuit de agrarische sector, maar ook van wegbeheerders, geïllustreerd met heel duidelijke praktijkvoorbeelden, gaven daar voeding aan. Het noodzakelijke evenwicht tussen ecologie en economie leek hier en daar behoorlijk zoek. Omdat de fracties in Provinciale Staten weinig steun vanuit andere fracties en vanuit GS kregen en de signalen vanuit de samenleving bleven aanhouden, besloten de VVD en PVV fracties zelfstandig een deskundig onderzoek te laten uitvoeren. De uitkomst was voor beide fracties verbijsterend. Maar liefst 161 doelen die onterecht of niet correct in de beheerplannen terecht kwamen!

Welk effect hebben deze 161 extra doelen?

In de eerste plaats gaat het aanpassen van het landelijk gebied aan al deze aanwijzingen de provincie ca € 260 mln kosten. Zonder deze extra doelen zullen de kosten ongetwijfeld lager zijn. Geld dat beter aan de provinciale economie, mobiliteit, cultuur, etc. uitgegeven had kunnen worden.

In de tweede plaats ondervindt de agrarische sector (een belangrijke economische motor in Overijssel) veel hinder van de komende Natura2000 maatregelen.

De fracties boden het rapport aan gedeputeerde Hester Maij aan, die al eens eerder verklaarde dat het minimale wat nodig is om aan de richtlijnverplichting te voldoen, uitgevoerd wordt en meer niet. Daar willen de VVD en PVV gedeputeerde Hester Maij dan ook graag aan herinneren. Ongetwijfeld gaat hierover in Provinciale Staten verder gesproken worden.

bron: RTV Oost

De eisen die in Overijssel gesteld worden aan de Natura 2000 gebieden zijn veel te hoog. Dat concluderen VVD en PVV na een onderzoek van bureau IQuatro in opdracht van beide partijen.

Natura 2000 is een Europees netwerk van natuurgebieden. In Overijssel liggen er 25. Veel boeren en recreatieondernemers zeggen de dupe te zijn door strenge regelgeving rond de natuurgebieden. Vaak onnodige regelgeving, zo blijkt nu uit het vandaag gepubliceerde rapport. VVD en PVV stellen voor om zo snel mogelijk 161 overbodige doelen te schrappen. Het gaat om doelen die niet door Europa zijn opgelegd, maar door Nederland zelf zijn toegevoegd zonder juridische onderbouwing.

Verrast
Gedeputeerde Hester Maij reageert verrast op de onderzoeksresultaten. Ze wist van het bestaan van extra doelen, maar het grote aantal is nieuw. Maij wil zo snel mogelijk opheldering van het Rijk en als het juridisch mogelijk is, zal ze de overbodige doelen schrappen.

Goed onderbouwd
De PvdA is verbaasd over de ophef. Het bestaan van extra doelen is geen nieuws volgens de partij. Die zijn bewust door Nederland toegevoegd om bijvoorbeeld vogels als de Grutto te beschermen. Geen eis van Europa, maar wel een nadrukkelijke wens van Nederland. Ook zijn de extra doelen volgens de PvdA juridisch goed onderbouwd, omdat de Tweede Kamer er stuk voor stuk mee heeft ingestemd.

Miljoenen
VVD en PVV hebben in Provinciale Staten een debat aangevraagd over dit thema. Ze verwachten 50 tot 100 miljoen euro te kunnen besparen met het schrappen van de extra doelen voor Natura 200 gebieden in Overijssel.

Bron: groeneruimte.nl

De stichting IQuatro is blij dat staatssecretaris Bleker van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie heeft besloten een aanvang te maken met het ‘opschonen’ van de Nederlandse Natura 2000-doelen en ze in overeenstemming te brengen met de Europese verplichtingen. De doelen die nu zijn verwijderd hadden volgens de stichting nooit in de aanwijzingsbesluiten terecht mogen komen, omdat de richtlijnen technisch uitsluiten om gebiedsbescherming voor vogelsoorten in Habitatrichtlijngebieden toe te passen en vice versa. IQuatro stelt dat er nog veel meer ontwerp- en aanwijzingsbesluiten voor Natura 2000-gebieden zijn die doelen bevatten waarvoor geen Europese verplichting geldt.

Een Natura 2000-doel is slechts een geldig doel wanneer de ecologische gegevens van de betreffende habitats en soorten op het Standaard Dataformulier zijn ingevuld, stelt de stichting. Op dit moment bevatten deze dataformulieren met betrekking tot habitattypen tezamen 590 doelen, terwijl daar in de ontwerp- en aanwijzingsbesluiten 239 doelen aan zijn toegevoegd.

Voor de soorten van de Habitatrichtlijn bevatten de Standaard Dataformulieren van de gebieden 300 doelen, waaraan 109 doelen zijn toegevoegd. In Habitatrichtlijn-gebieden zijn inclusief 45 complementaire doelen nog 335 nationale toevoegingen die verwijderd kunnen worden, meent stichting IQuatro.

De Habitatrichtlijndoelen, waarvoor Europese verplichtingen gelden, zijn met bijna 40% aan nationale toevoegingen uitgebreid. Voor deze toevoegingen gelden geen Europese verplichtingen. Het gaat bovendien veelal om doelen die een grote impact hebben op de agrarische sector, omdat zij  kwetsbaar zijn voor atmosferische stikstofdepositie.

Stichting IQuatro is een initiatief van dr. Nico Gerrits. De stichting wil de belangstelling en kennis over Europese natuur- en milieuwetgeving vergroten. Gerrits is tevens eigenaar van INCA Consult, een onafhankelijke adviesbureau op het gebied van natuurbescherming. Het bureau stelt analyses op over juridische en biologische mogelijkheden bij de uitvoering van de zeer complexe internationale natuurwetgeving zoals Natura-2000.

bron: rijksoverheid.nl

Geachte heer Gerrits,

Ik heb uw brief in goede orde ontvangen.

Na de zomer zal de evaluatie Natura 2000 naar de Tweede Kamer worden gezonden. Ten behoeve van deze evaluatie worden met verschillende maatschappelijke organisaties en overheidspartijen gesprekken gevoerd. In dit kader is ook met u een gesprek gevoerd.

Een aantal van de door u geagendeerde onderwerpen is ook voorgelegd aan de Europese Commissie. De uitkomsten hiervan zullen worden meegenomen in de evaluatie. In de evaluatie zal worden aangegeven welke nationale koppen zijn geïdentificeerd bij de implementatie van Natura 2000. In de evaluatie zal aandacht worden besteed aan thema’s uit uw eerder toegezonden rapport.

Een commissie van hoogleraren, onder leiding van de heer Van Wijmen, zal de evaluatie van een onafhankelijk oordeel voorzien.

dr. Henk Bleker

bron: nieuwsbank.nl

Rijksoverheid
17 mei 2011

Kamervragen over nationale koppen op Natura 2000

Geachte Voorzitter, Bijgaand stuur ik u de antwoorden op de vragen van de leden Lodders (VVD) en Dijkgraaf (SGP) over de nationale koppen op Natura 2000.

 1. Kunt u de Kamer informeren over de uitkomsten van uw gesprek met de heer Gerrits over het rapport `Natura 2000  Europese verplichtingen en Nederlandse koppen’ van IQuatro?

 2. Kunt u in de reeds toegezegde brief over de nationale koppen op Natura 2000 (te ontvangen in mei 2011) ook uitgebreid inhoudelijk ingaan op het rapport van IQuatro? Kunt u daarbij ook aandacht besteden aan de verschillende voorbeelden uit het rapport van onrechtmatigheden?
Ten behoeve van de u toegezegde evaluatie worden met verschillende maatschappelijke organisaties en overheidspartijen gesprekken gevoerd. Ook met de heer Gerrits heeft een gesprek plaatsgevonden. De heer Gerrits heeft zijn rapport nader toegelicht. Een aantal van de door IQuatro geagendeerde onderwerpen zijn ook voorgelegd aan de Europese Commissie. De uitkomsten hiervan zullen worden meegenomen in de evaluatie. In de evaluatie zal worden aangegeven welke nationale koppen zijn geïdentificeerd bij de implementatie van Natura 2000. Op hoofdlijnen zal in de evaluatie aandacht worden besteed aan thema’s uit het IQuatro-rapport.

 3. Klopt het dat in het rapport wordt geconcludeerd dat op een totaal van 1192 doelstellingen voor habitattaypen en habitat van soorten er 340 kunnen worden geschrapt om de betreffende habitattypen en soorten als `aanwezig, maar verwaarloosbaar’ zijn aangemeld, dan wel niet zijn aangemeld en derhalve buiten het kader van richtlijnverplichtingen als nationale koppen zijn toegevoegd? Kun u aan de hand van de tabellen in het rapport per gebied aangeven waar inderdaad sprake is van een nationale kop en waar niet en in het laatste geval waarom niet?
Zoals ik in mijn brief aan de Kamer d.d. 23 februari 2011 (Kamerstuk 32670, nr. 1) heb aangegeven, ben ik aan het analyseren of de Nederlandse aanpak nationale koppen bevat. Daarbij wordt ook bovengenoemd rapport betrokken.

 4. Waarom is de Leenheerenpolder (in agrarisch gebruik; geen bestaande natuur) opgenomen in het concept-aanwijzingsbesluit voor Natura 2000-gebied Haringvliet? Wat is de ecologische onderbouwing/noodzaak voor deze keuze ? Hoe verhoudt deze keuze zich tot de Vogel- en Habitatrichtlijn die gericht is op de bescherming van bestaande natuur?
De Leenheerenpolder is in mei 2003 bij de Europese Commissie aangemeld als onderdeel van het Habitatrichtlijngebied Haringvliet, en is daarmee ook in het ontwerp-aanwijzingsbesluit opgenomen. De Leenherenpolder is in het ontwerpaanwijzingsbesluit opgenomen omdat het gebied een belangrijke bijdrage kan leveren aan de Natura 2000-doelen. Ik heb de provincie gevraagd om te komen tot een voorstel voor de herijking van de EHS, ook voor de Deltagebieden. Daarbij heb ik aangeven dat de Natura 2000-doelen prioritair zijn. Het voorstel van de provincies wacht ik af en zal mede bepalend zijn voor de uiteindelijke begrenzing van het Natura 2000-gebied Haringvliet. De Vogel- en Habitatrichtlijn hebben primair tot doel de teruggang van de biodiversiteit een halt toe te roepen. Dit kan deels door bestaande natuur te beschermen. Niet in alle gevallen is het beschermen van besta ande natuur echter voldoende om de habitats, soorten en vogels te beschermen.

 5. Kunt u voor het Natura 2000-gebied Stelkampsveld aangeven waarom in het ontwerpbesluit het habitattype `zwakgebufferde vennen’ is opgenomen met als doel uitbreiding oppervlakte en verbetering kwaliteit, terwijl het habitattype in het betreffende gebied bij de Europese Commissie is aangemeld als `aanwezig, maar verwaarloosbaar’? Wat is de ecologische onderbouwing van deze keuze.
Het habitattype zwakgebufferde vennen (H3130) is in mei 2003 aangemeld bij de Europese Commissie voor het Stelkampsveld als aanwezig maar verwaarloosbaar. Op basis van recentere gegevens is gebleken dat het habitattype zwakgebufferde vennen bij aanmelding in meer dan verwaarloosbare mate (qua oppervlakte en kwaliteit) aanwezig is. De Habitatrichtlijn verplicht alle in 2004 in het gebied (meer dan verwaarloosbaar) aanwezige habitattypen en soorten aan te wijzen en te beschermen. In het ontwerpbesluit van Stelkampsveld (2009) is derhalve een instandhoudingsdoelstelling opgenomen voor zwak gebufferde vennen. De matig ongunstige landelijke staat van instandhouding van het habitattype zwakgebufferde vennen noopt tot het nemen van uitbreidings- en verbeterdoelstellingen voor dit habitattype in een aantal gebieden. De goede potenties voor uitbreiding van het oppervlak en voor verbetering van de kwaliteit in het Stelkampsveld hebben geleid tot een uitbreiding- en verbeterdoel voor het gebied.

 6. Welke wijzigingen van de standaardgegevensformulieren zijn er per Natura 2000gebied sinds 2004 aan de Europese Commissie doorgegeven? In hoeverre zijn deze wijzigingen daadwerkelijk doorgevoerd?
Na 2004 zijn vier mariene gebieden aangemeld en is het Habitatrichtlijngebied Eems-Dollard afgescheiden van de Waddenzee. In vier gebieden zijn in totaal vijf verschillende habitattypen en twee soorten toegevoegd en van twee gebieden zijn de begrenzingen aangepast. Al deze wijzigingen zijn geaccepteerd door de Europese Commissie en zijn doorgevoerd in de respectievelijke ontwerp- en definitieve aanwijzin gsbesluiten van de betreffende gebieden. Verder zijn de vogelgegevens in de Vogelrichtlijngebieden geactualiseerd op basis van de de ontwerp-aanwijzingsbesluiten. Recent zijn ook het afvoeren van het habitattype blauwgrasland (H6410) in de Groote Wielen en het afvoeren van twee Habitatrichtlijngebieden (Groot Zandbrink en Polder Stein) ingediend. Deze wijzigingen zijn door de Europese Commissie nog in behandeling.

 7. Is per Natura 2000-gebied de toenmalige ecologische onderbouwing van gemaakte keuzes ten aanzien van de selectie van Natura 2000-gebieden en van de in en voor 2004 bij de Europese Commissie aangemelde gegevens beschikbaar en openbaar? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid de ecologische onderbouwing van de Natura 2000-gebieden Westerschelde & Saeftinghe, Wierdense Veld, Stelkampsveld en Groote Peel naar de Kamer te sturen?
De onderbouwing van de gemaakte keuzes ten aanzien van de selectie van de Habitatrichtlijn gebieden zijn vastgelegd in het Verantwoordingsdocument (2003), het Lijstdocument (2004) en het Gebiedendocument (2004). Tenslotte zijn in februari van 2003 alle betrokkenen bij de totstandkoming van het Europees ecologisch netwerk Natura 2000, gevraagd om te reageren op een ontwerplijst met Habitatrichtlijngebieden, zodat een evenwichtige en zorgvuldig voorbereide lijst kon worden aangeboden aan de Europese Commissie. Deze reacties zijn opgenomen in het zogenoemde Reactiedocument `Aanmelding habitatrichtlijngebieden’ (2004). In dit document zijn de reacties weergegeven en is aangegeven hoe daar bij de besluitvorming mee is omgegaan. Deze uitgebreide documenten zijn openbaar en te vinden op de internetsite van EL&I: www.synbiosys.alterra.nl/natura2000. De gegevens van de gebieden, gemeld aan de Europese Commissie, zijn openbaar en te vinden op www.eea.europa.eu/data-and-maps/data/natura-2000/

Hoogachtend,

dr. Henk Bleker
Staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

bron: rijksoverheid.nl

Geachte heer Gerrits,

Recentelijk hebt u de Staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie een rapport toegezonden: “Natura 2000, Europese verplichtingen en Nederlandse koppen” (Iquatro 2010/11). Ook hebt u bij brief van 6 december 2010 een aantal zaken onder de aandacht gebracht die volgens u zouden moeten leiden tot een heroverweging van de huidige natuurwetgeving en beleid. Verder spreekt u de hoop uit om naar aanleiding van het voornoemde rapport en brief in overleg te kunnen treden.

Uw publicaties geven het beeld dat de richtlijn strenger is geïmplementeerd dan noodzakelijk, en dat er sprake zou zijn van zogenoemde nationale koppen op de richtlijn. Een aantal basiselementen waarop uw analyse is gestoeld, is door de toenmalige Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in de beantwoording van Kamervragen behandeld. Ik verwijs onder andere naar antwoorden op vragen van dhr. van der Vlies (15 april 2010, kenmerk 122353) en dhr. Dijkgraaf (23 augustus 2010, kenmerk 146126).

In het regeerakkoord is afgesproken dat nationale koppen op Europese regelgeving worden opgespoord en verwijderd en dat de rek en ruimte binnen de Europese richtlijnen optimaal worden benut. Daar geeft de Staatssecretaris van Economische zaken, Landbouw en Innovatie uitvoering aan. De huidige natuurwetgeving wordt gemoderniseerd, met het oog op vereenvoudiging, decentralisatie en een herkenbare omzetting van de Europese en internationale regelgeving. Om die reden wordt een aantal vermeende nationale koppen ter verificatie aan de Europese Commissie voorgelegd. Daarbij wordt uw analyse ook betrokken.

Uw aanbod om in overleg te treden, neem ik aan. De voor dit dossier verantwoordelijke ambtenaren zullen hierover contact met u opnemen.

Directeur-Generaal Economische zaken, Landbouw en Innovatie

ir. A.M. Burger

bijlagen:

• afschrift_ELI
• reactie ELI